Widząc pierwszy raz totem, każdy może odnieść to nieodparte wrażenie, że spogląda na święty przedmiot, który zawiera w sobie wiele tajemnic oraz duchowej symboliki, będącej nieodłączoną częścią konkretnego plemienia. Piękno i oryginalność totemów opiera się na tym, że każdy wygląda inaczej, a ich motywy przedstawiają zupełnie różne znaczenia. Ukryte przekazy, owiane legendami, dodają nie tylko tajemniczości, ale także umożliwiają zrozumienie, co bywało kiedyś fundamentem wierzeń w konkretnych plemionach.
Jednak, czym konkretnie są te przedmioty i jakie mają znaczenia? W różnych kulturach totemy były nieodłącznym elementem tubylczego klanu i towarzyszyły im z pokolenia na pokolenie. Totem poprzez swoją symbolikę ukazuje wizerunek mitycznego przodka, który zazwyczaj jest przedstawiony w formie zwierzęcia, ale też może odnosić się do istot z plemiennych wyobrażeń. Mimo że pod kątem budowy i wykonania, totemy najczęściej przedstawiały wysokie i kolorystycznie zdobione drewniane słupy, istniały również inne ich formy. Poszczególne plemiona nadawały również magiczne moce mniejszym przedmiotom lub figurkom, które można było trzymać w ręce. Zależenie od grupy ludzi oraz ich wierzeń, konkretne części totemu przedstawiały także odniesienia do takich symboli jak zjawiska atmosferyczne, święte miejsca oraz inne motywy, które uważano wtedy za siły wyższe. Uważano, że totemy miały silną moc oddziaływania na rzeczywistość i służyły nie tylko jako ochrona plemienia, ale także odgrywały rolę w przewodnictwie – w codziennym funkcjonowaniu. Każde plemię miało swoje wierzenia, tradycje oraz praktyki z tym związane. Identyfikacja z totemem miała kluczową funkcję.
Poruszając tematykę totemów, warto też rozwinąć termin, czym jest pojęcie totemizmu. Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź, kiedy dokładnie rozpoczęto praktyki czczenia nadawanych wierzeń zaklętych w totemach, jednak najczęściej podchodzi się do tego zagadnienia pod kątem socjologicznym. Prawdopodobnie najbliższa prawdzie teoria, sugeruje, że totemizm powstał bardzo dawno temu z powodu chęci identyfikacji i łatwości w rozróżnieniu różnych grup oraz plemion. W odległych czasach tubylcom najłatwiej było identyfikować się ze zwierzętami, skąd może być wyjaśnienie, dlaczego wybierali je za swoich duchowych opiekunów oraz przewodników. Zjednoczenie przy totemie miało też oddawać wyraz silnego poczucia wspólnej więzi. Zakłada się również, że pewna symbolika umieszczana w totemach była próbą zrozumienia i wyjaśnienia różnych zjawisk zachodzących w naturze, które na tamten czas ciężko było wytłumaczyć i nadawano im miano zjawisk magicznych.
Stworzenie totemicznych tożsamości i możliwość identyfikacji z wierzeniami w nadprzyrodzone moce totemu odgrywało znaczącą funkcję w poczuciu przynależności, solidarności w plemieniu, a także stworzenia mitycznej więzi z przodkami lub duchowymi opiekunami. Totemy, w postaci wysokich słupów, można wciąż znaleźć na całym świecie, a jednym z najpopularniejszych miejsc, gdzie można je zobaczyć w większej ilości, to Stanley Park w Vancouver, w Kanadzie.
